Opieka nad osobą leżącą
Psychologowie pracujący na co dzień w hospicjach podkreślają, że gdy ktoś na skutek choroby traci samodzielność i jego cały świat zostaje ograniczony do własnego łóżka, najbliżsi takiej osoby muszą się przygotować na przeorganizowanie całego swojego dotychczasowego życia. Przeorganizowanie to musi jednak nastąpić w sposób umiejętny, tak, aby opieka nad chorym nie stanowiła niemożliwego do zniesienia obciążenia. W takich sytuacjach zarówno chory, jak i jego najbliżsi muszą nauczyć się prosić o pomoc i pomoc tę otrzymywać. Jak powinna wyglądać realizacja tej zasady w praktyce?
Prawidłowe podejście do opieki nad chorym leżącym i niesamodzielnym zaczyna się od dbałości o opiekuna. Na czym dbałość ta polega?
Jeśli chcesz naprawdę dobrze zadbać o bliską Ci osobę, która na skutek choroby lub wypadku straciła samodzielność i przynajmniej przez jakiś czas zmuszona jest do rekonwalescencji w łóżku, musisz zacząć od zadbania o siebie. Właśnie tak, od siebie. Ty, jako główny opiekun, jesteś dla tej osoby tak ważny, że nie możesz sobie pozwolić na spadek formy fizycznej czy psychicznej. A łatwo o to w przypadku samodzielnej opieki na chorym leżącym. Bardzo często osoby biorące wszystko na swoje barki zaczynają cierpieć z powodu zwykłego, fizycznego przeciążenia oraz – co gorsza – zniechęcenia i zmęczenia psychicznego. Nie ważne, jak duża jest Twoja siła i odporność; nie ważne, jak bardzo ważny dla Ciebie jest Twój podopieczny; próba radzenia sobie ze wszystkim samodzielnie może przekraczać Twoje możliwości. Co więcej, osoba, którą się opiekujesz, szybko to zauważy, co łatwo może pogorszyć jej i tak nienajlepsze samopoczucie. Jak możesz temu zapobiec?
- Nie wahaj się szukać pomocy – pamiętaj, że dużo bardziej pomożesz bliskiej Ci osobie, samemu będąc w pełni sił.
- Nie bój się korzystać z pomocy innych – poszukiwanie wsparcia przy opiece nad osobą chorą i niesamodzielną nie jest oznaką słabości czy braku empatii, ale przejawem zdrowego rozsądku.
- Pytaj i rozmawiaj o swoich problemach oraz wątpliwościach z bliskimi – nikt z nas nie jest i nie powinien być samotną wyspą. Wsparcie ze strony innych osób jest czymś zupełnie naturalnym.
- Szukaj pomocy u tych, którzy wiedzą więcej o opiece nad osobami leżącymi w domu – mamy wśród nas prawdziwych specjalistów, którzy temat ten poznali tak samo w teorii, jak i w praktyce.
Przełamanie pewnej psychicznej bariery nakazującej mierzyć się ze swoimi problemami samodzielnie nie zawsze jest łatwe, ale zawsze okazuje się korzystne. Jeśli wykonasz ten pierwszy krok, kolejne będą już o wiele prostsze.
Opieka nad chorą osobą leżącą wymaga stworzenia warunków poprawiających jej komfort fizyczny i psychiczny. Na co warto zwrócić uwagę?
Osoby tracące swoją zwykłą samodzielność – nawet jeśli jest to utrata wyłącznie chwilowa – bardzo często muszą zmagać się z poważnym obniżeniem nastroju, utratą wiary w swoje siły, w swoją wartość, a nawet w przynależność do społeczeństwa. Jako główny opiekun jednej z takich osób, musisz przede wszystkim zadbać o to, aby ten moment chwilowego załamania trwał jak najkrócej lub – jeszcze lepiej – aby w ogóle nie nastąpił. Jak możesz to osiągnąć? W grę wchodzą tu następujące elementy:
Odpowiednie przygotowanie pomieszczenia – skoro bliska Ci osoba ma spędzić w łóżku bliżej nieokreślony czas, postaraj się, aby pomieszczenie, w którym czas ten będzie spędzała, było zaaranżowane funkcjonalnie, ale nie ascetycznie. Ma być wygodne dla niej, dla Ciebie, a także dla pomagającego Ci opiekuna. Przy tym wszystkim powinno mieć w sobie jak najwięcej z normalności; ma być pokojem, nie szpitalną salą.
Angażowanie osoby niesamodzielnej do choćby najprostszych czynności – jeśli tylko Twój podopieczny nie jest całkowicie pozbawiony możliwości ruchu, staraj się dostarczyć mu pretekstów do aktywności. Zbawienny wpływ może mieć np. zwykłe czytanie książki lub prasy, a nawet możliwość zadzwonienia do bliskich czy znajomych.
Zapewnienie niesamodzielnej osobie leżącej bezpośredniego kontaktu z innymi ludźmi – już samo to, że Twojego podopiecznego będzie ktoś odwiedzał regularnie, okaże się dla niego ważnym elementem radzenia sobie z chorobą. Jeśli tym odwiedzającym będzie odpowiedni opiekun, korzyść z podobnych wizyt stanie się podwójna.
I właśnie przy tym opiekunie warto się na chwilę zatrzymać. Wiesz już, że pomoc w opiece nad osobą leżącą jest czymś, czego warto szukać i co nie powinno wzbudzać żadnych wątpliwości – tak Twoich, jak i Twojego otoczenia. Pytanie teraz, gdzie takiej pomocy możesz szukać?
Wiemy, że znalezienie właściwej opieki jest często ogromnym wyzwaniem. Platformę Superwnuk stworzyliśmy właśnie po to, by Ci to ułatwić. Superwnuk pomoże Ci znaleźć właściwą osobę do wsparcia Twoich najbliższych: szybko, transparentnie i przede wszystkim bezpiecznie. Już teraz sprawdź, co możemy dla Ciebie zrobić.
Jan Niziński
Założyciel i CEO Superwnuka. Lekarz z zacięciem naukowym, zainteresowany szczególnie zdrowiem publicznym i nowymi technologiami w medycynie. Założył Superwnuka, bo wierzy, że organizacja opieki dla bliskiej osoby nie musi być traumatycznym przeżyciem.